Ekonomik konuların en temel sorunu çok enerji içermemesi ve genellikle sıkıcı olmasıdır. Ama hem ekonomik hem de suç unsurlarını birbiri içerisinde barındıran olaylar oldukça yüksek enerji öğeleri içerebilir.
Hazır herkes görgüsüzlüğü ile koskoca şebekeleri çökerten Instagram fenomenlerini konuşurken gelin teknik anlamda kara para nedir ve nasıl aklanır bunları konuşalım.
Paranın rengi olmaz elbette ama işin sıkıcı kısmı ile başlayıp; “yasal olmayan faaliyetlerden elde edilen paranın yasal yollarla elde edilmiş gibi gösterilmesine kara para aklama denir” diyerek tanımlamamızı yapalım.
En çok kara para elde edilen kanallar arasında; bahis, uyuşturucu, fuhuş, insan kaçakçılığı, terör ve silah ticareti yer alır.
En temel nedeni bu faaliyetlerin hepsinin suç teşkil etmesidir. Bu faaliyetlerin tamamı için elde edilen kazancı bu gerekçe ile banka hesabına yatırırsanız soluğu karakolda alır sonrasında hakime savunma yapar ceza evinin yolunu tutarsınız.
Bu olmasın diye illegal kazancı (gerçek hayatta olmaz ama örnek verelim) krem satışı yaparak kazanmış gibi gösterirseniz sisteme dahil edersiniz.
****
Böyle tanımlayarak olmayacak en iyisi örnekleyelim;
Elinizde bir miktar kara para var. Bu parayı aklamanın ilk ve en basit adımı nakit döngüsü fazla olan alanlardan birisinde faaliyet gösteren bir iş yeri açmak. Tabii ki bu şirket çok da faal olmayacak. Satılan ürün miktarının tespitinin kolay olmadığı hızlı tüketim ürünlerinde ne kadar ürün girişi ve çıkışı olduğu belirlenemeyeceği için bu kanallar kara para aklama için son derece uygundur. Mesela berber, kuaför, güzellik merkezi.
Kaç litre şampuan girdi, kaç müşteriye hangi işlem yapıldı, ne kadar krem kullanıldı? Tespit edebilirsen et. Edemezsen geçmiş olsun…
Ama burada da ufak bir sorun var. Yaptığınız iş kolu öyle bir hal almalı ki en az kayıpla bu parayı sisteme dahil etmelisiniz.
Eğer bu işi tek bir koldan yaparsanız göze batarsınız. O yüzden sadece sizin adınıza değil, eşinizin, çalışanınızın, kayınçonuzun hatta anneannenizin adına çok fazla şirket kurmanız lazım.
Bu şirketlerin hepsi de aynı ekosistemde olacak ki birbirine tedarikçi olsunlar ve fatura kesebilsinler. Akabinde doğranan naylon faturalarla da bu aklanan kara paranın vergisinden de kaçınılsın.
***
Baktınız oluyor ve dışarıdan aklamaya para gelmeye devam ediyor o zaman bu işi daha kolay halledecek bir yöntem bulmanız gerekli. Peki o yöntem ne derseniz KDV’si ÖTV’si olmayan ya da az olan ürünler.
Mesela külçe altın teslimleri dahilde ve ithalde KDV’den istisnadır. Mücevher üretiminde de hammadde olarak kullanmak amacıyla ithal edilen pırlanta ve değerli taşlara ÖTV uygulanırken, bitmiş ürünü Türkiye’ye getirenlere ise ÖTV uygulanmıyor. Yani bir mücevher şirketi kurup hatta bunu uluslararası arenada şubeleştirerek hem ülkeye parayı sokmayı hem de ülkede aklamayı kolaylaştırabilirsiniz.
İlk yöntemle yol yordam öğrenir ikincisi ile deveyi hamuduyla yutarsınız.
Sonra insanlar açlıktan sefaletten sürünürken sizin milyon dolarlık yaşam tarzınız herkesin dilinde olur.
Aman sakın sosyal medyaya fazla kapılmayın açık verirseniz sonrasını biliyorsunuz…
****
İşi bu kadar sulandırmak bence yeter. Gelişen teknoloji ile birlikte çok fazla yöntem doğdu kara para aklamak için. Ancak halen nakit dönen sektörler en cazip konular. Dijital TL uygulaması aslında en çok bu konu için gerekli. Bunu başarabildiğimizde ülkemizin yer aldığı Gri Liste’de bir daha yer alma ihtimalimiz yok. Çünkü her işlem kayıt içi olacak ve illegal transferler yapılamayacak.
Bu da şu anda Gri Liste bahanesi sunan yabancı yatırımın ülkeye gelmesi demek. Bu bile başlı başına kara para ile mücadele için en önemli gerekçemiz olabilir.
Ayrıca kara paradan elde edilen gelir, ülkelerin vergilendirmediği kazançlardır. Bu kazançlar, vergi gelirlerinde azalmaya neden olur.
100 milyon Dolar’ın Türkiye’de aklanması (TL/USD=28 kabul edersek)
100.000.000 X 28 = 2.800.000.000
2.800.000.000 % 15 KDV (%10-%20 ortalaması) = 420.000.000 TL KDV gelirinin sisteme girmesi gerekirken girmemesi demek.Ayrıca en az bu rakamın yarısı kadar da gelir vergisinin sistem dışına çıkması anlamı da olacak.
100 milyon dolarda ülkemizin yaklaşık kaybı 600 milyon TL iken bazı davalarda konuşulan 500 milyon dolarları, 300 milyon dolarları siz hesaplayın.
***
Kara para aklamak Kanunlarımıza göre suçtur.
Bana göre kara para aklamak sadece suç değil aynı zamanda Vatana İhanettir.