Laboratuvarda üretilen kan ilk kez insana nakledildi

İngiltere’deki bilim insanları, laboratuvarda üretilen kanı ilk kez bir insana nakletti. Bu klinik çalışma kapsamında, birkaç yemek kaşığı miktarındaki kanın vücutta nasıl performans göstereceği test edilecek.

Yayınlama: 07.11.2022

A⁺

A^-

Araştırmanın amacı, kan bağışının yerini almak değil. Çalışma, hayati önemde olan ama çok nadir görülen kan gruplarını üretme amacı taşıyor.

BBC Türkçe’nin haberine göre, İngiltere’deki bilim insanlarının asıl hedefi, kan bağışını engellemek değil. Bilim insanları, bu klinik deneyle, çok nadir bulunan ve elde edilmesi güç olan kan gruplarını üretmek istiyor.

Örneğin Orak Hücreli Anemi hastası olan kişilere düzenli olarak kan nakli yapılması gerekiyor. Fakat nakledilen kan tam olarak uyum göstermezse, vücut bunu reddediyor ve tedavi başarısız oluyor.

Bristol Üniversitesi’nden Prof. Ashley Toye, bazı kan gruplarının çok nadir bulunduğunun altını çizerek, “Sadece 10 kişide görülen kan grupları var” diyor. Örneğin, ilk olarak Hindistan’da görülen Bombay isimli kan grubundan, İngiltere genelinde yalnızca üç ünite bulunuyor.

laboratuvar ortamında üretilmiş kan hücresi

KAN HÜCRESİ NASIL ÜRETİLİYOR?

Bu araştırma projesi Bristol, Cambridge, Londra’da ekiplerin birlikte çalışması ile ilerliyor ve ciğerlerden vücuda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerine odaklanıyor.

İşleyiş ise şu şekilde:

Önce bağışla elde edilen 470 ml civarında bir kan alınıyor.
Manyetik boncuklar ile kırmızı kan hücrelerine dönüşme özelliği olan kök hücreler ayrıştırılıyor.
Ayrıştırılan bu kök hücrelerin laboratuvar ortamında çoğalması sağlanıyor.
Ve bunlar kırmızı kan hücresi olmaya yönlendiriliyor.

Üç haftalık işlem sonunda yarım milyon kök hücresi bulunan havuzdan 50 milyar kırmızı kan hücresi elde ediliyor.

Bunlar da filtrelenerek, nakil edilebilecek 15 milyar kırmızı kan hücresine kadar indiriliyor.

Profesör Toye, bağışla ile elde edilen kanın, aranan nitelikteki kana dönüştürüleceği bir üretim hattı oluşturmaya çalıştıklarını aktarıyor.

Çalışmanın insanlı klinik deneyleri 10 sağlıklı insan üzerinde başladı. Deney kapsamında üretilmiş kan, bu kişilerin vücutlarında radyoaktif bir madde ile işaretlenerek takip ediliyor.

Vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin normal şartlarda 120 gün sonunda yenilenmesi gerekiyor. Bağışlanan kanlar normal şartlarda hem eski hem de yeni kırmızı kan hücreleri barındırıyor. Ancak laboratuvar üretimi kanın taze olmasından kaynaklı olarak 120 tam gün ömürlü olacağı değerlendiriliyor. Araştırmacılar ileride daha az miktar, daha az aralıklı kan bağışına ihtiyaç duyulabileceğini ön görüyor.

Kan üretiminin maliyeti konusunda ise tartışmalar devam ediyor.

Sağlık alanındaki bilimsel gelişmelerden haberdar olmak için sağlık kategorimizi ziyaret edebilirsiniz.